Ze heeft een ideaal totaalplaatje. Ze is hoogopgeleid, breed getalenteerd, erg goed in haar werk en over haar output ontvangt ze niets dan lof. De kinderen doen het goed op school en sport. Een leuke partner en een energiek sociaal leven.
Terwijl ik onze eerste kop koffie inschenk en wacht tot de melk is opgeschuimd, vraag ik mij af wat ik voor haar kan betekenen. Haar werkgever heeft haar naar ons verwezen. Al langere tijd ervaart mevrouw geen werkgeluk. Dit gunt de werkgever haar wel. Een psycholoog kan soms meer en dieper graven dan de hr-functionaris kan en mag. Maar waar zal ik beginnen?
We hebben een fijn contact maar ze is nog niet tevreden. Een paar dagen later valt bij mij het kwartje. Ze heeft mij alleen verteld wat ze kan. Ze heeft mij niets verteld over wat ze wil.
De balans of de spanning tussen willen en kunnen is er één die veel professionals herkennen. In de loop van het professionele leven ontwikkelen we diverse vaardigheden. Veel competenties zijn, in assessment termen, voldoende tot ruim voldoende ontwikkeld. Maar toch... Van binnenuit wordt het langzaam maar zeker uitgehold. Omdat het willen er niet (meer) onder zit. Er is geen, of steeds minder, een intrinsiek verlangen om deze goed ontwikkelde competenties uit te werken in werk. Je kunt het alleen toevallig wel erg goed. Dus word je er steeds weer voor gevraagd. En ‘nee zeggen’ tegen een interessante klus doe je ook niet snel. Dus raak je weer verzeild in iets dat je altijd al deed…. Hier kan verveling of een verlies aan bezieling ontstaan. Dat leidt tot ‘fade out’, een terugtrekken, een twijfel aan eigen kunnen, een richtingloos voortkabbelen op de weken van werk. Want een werkdag gaat vanzelf voorbij. Ook als je er zelf geen richting aan geeft.
De aanstaande jaarwisseling is een mooi reflectiemoment om hier eens bij stil te staan. Een handige werkvorm is te noteren welke activiteiten en vaardigheden je allemaal goed kunt, en vervolgens weg te strepen welke activiteiten je eigenlijk liever niet meer doet. Soms leidt dat de conclusie dat er een pijnlijk kleine overlap is tussen wat je goed kan en wat je eigenlijk graag wil. Maar in die overlap, hoe klein ook, ligt het zogenaamde ‘ontwikkelingsverlangen’. En vanuit verlangen groei je verder en vind je moed om dappere stappen te zetten in het leven.
In het tweede gesprek laat ik haar vertellen over andere dingen dan werk. Over thuis, over vrije tijd, over creativiteit en beleving. Ik kom haar bezieling op het spoor en er verschijnen blosjes op de wangen. Opeens voelt ze het zelf ook weer. Haar vitaliteit, haar plezier in de omgang met mensen. Als loopbaancoach zoek ik naar de ‘zone van naaste ontwikkeling’. Dit houdt in dat je een stap zet in je groei in een mate die niet te beangstigend of bedreigend voor je is, die niet aantast in je stabiliteit en zelfvertrouwen, maar die wel uitdaagt in de richting van het ontwikkelingsverlangen. Samen formuleren we haar eerste, dappere, stap.
Drie dagen later krijg ik een appje van haar. Ze heeft de stoute schoenen aangetrokken en gesolliciteerd vanuit verlangen. Met succes….
Haar werkgeluk krijgt een gigantische boost het komende jaar.
En het jouwe?
Renske Werkman MSc
Consultant/psycholoog, regio Zwolle
06 – 27564918
renske.werkman@beljonwesterterp.nl
Publicatie datum: 23 december 2022